ภัยเงียบโรคหัวใจในผู้เป็นเบาหวาน

[siritidaphon]

ภัยเงียบโรคหัวใจในผู้เป็นเบาหวาน

     'โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ' หากเป็นเมื่อก่อนอาจเป็นเรื่องของผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ทุกวันนี้เกิดขึ้นได้กับผู้ที่มีอายุน้อยลงเรื่อย ๆ จนกลายเป็นสาเหตุของการเสียชีวิต อันดับต้นๆ ของประชากรโลก รวมทั้งในประเทศไทยด้วย แต่ทราบหรือไม่ว่าโรคนี้มีความสัมพันธ์กับผู้ป่วยเบาหวานเป็นอย่างมาก เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานมานาน และมีการควบคุมระดับน้ำตาลไม่ดีพอ ทำให้เกิดความเสื่อมของหลอดเลือดแดงทั่วร่างกาย เห็นได้จากสาเหตุการเสียชีวิตส่วนใหญ่ใน ผู้ป่วยเบาหวาน เกิดจากโรค หลอดเลือดหัวใจ ซึ่งเป็นอัตราการตายที่สูงกว่าผู้ที่ไม่เป็นเบาหวานถึง 7 เท่า

 
ผู้ป่วยเบาหวานมีความเสี่ยงสูงในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ

มีโอกาสเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจขณะที่มีอายุน้อยกว่าคนทั่วไป และมีความรุนแรงมากกว่าคนทั่วไป

    จะมีอัตราการเสียชีวิตและภาวะแทรกซ้อนได้มากกว่าคนทั่วไป เมื่อเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเฉียบพลัน
    มีโอกาสเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจมากกว่าคนทั่วไป 2-4 เท่า
    มีโรคหลอดเลือดหัวใจเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับ 1
    มีอัตราการเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจในผู้ป่วยหญิงมากกว่าชาย
    มักจะมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ความดัน ไขมันสูง ทำให้มีอุบัติการณ์ การเกิดโรคหัวใจสูงขึ้น


ทำไมต้องป้องกันโรคหัวใจจากเบาหวาน

     ผู้ป่วยเบาหวานมักจะมีความผิดปกติของหลอดเลือดเร็วกว่าคนปรกติทั่วไป รอยโรคเหล่านี้ (plaque) อาจจะมีการปริ ซึ่งจะเหนี่ยวนำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดเฉียบพลัน ทำให้เกิดกล้ามเนื้อหัวใจตาย ซึ่งเพิ่มอัตราการเสียชีวิตตามมา หากเกิดขึ้นในผู้ป่วยเบาหวาน การรักษาจะได้ผลดีน้อยกว่าคนทั่วไป การป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคหัวใจย่อมดีกว่าการปล่อยให้เกิดโรคแล้วค่อยทำการรักษา


ผู้ป่วยเบาหวานมีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจมากกว่า

    ระดับน้ำตาลที่เพิ่มขึ้นทำให้เกิดความเสื่อมของผนังหลอดเลือดแดงทั่วร่างกาย
    ภาวะเบาหวานทำให้มีสารบางชนิดเพิ่มสูงขึ้นในเลือด สารต่าง ๆ ทำให้เกิดหลอดเลือดแดงเสื่อมได้เพิ่มขึ้น
    ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 อาจจะมีภาวะดื้อต่ออินซูลิน และมักจะมีปัจจัยเสี่ยงร่วมด้วย เช่นภาวะไขมันในเลือดสูง โรคความดันโลหิตสูง และมีโรคอ้วน การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ ระดับอินซูลินในเลือดสูง ส่งผลทำให้หลอดเลือดมีโครงสร้างและหน้าที่ผิดปกติไป หลอดเลือดต่างๆ ที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจเกิดอักเสบ มีโอกาสปริแตกทำให้มีลิ่มเลือดอุดตันอย่างฉับพลันได้


อาการโรคหลอดเลือดหัวใจในผู้ป่วยเบาหวาน

     อาการเจ็บหน้าอกของโรคหลอดเลือดหัวใจในผู้ที่เป็นเบาหวานมักไม่ชัดเจนหรือไม่มี เนื่องจากมักมีปัญหาปลายประสาทรับความรู้สึกเสื่อมสภาพร่วม ทำให้วินิจฉัยโรคได้ยากกว่าปกติ อาการอื่นที่ทำให้สงสัยว่าอาจเป็นโรคหัวใจ ได้แก่ อาการเหนื่อยง่ายกว่าปกติ อาการแน่นอึดอัดบริเวณกลาง หน้าอกข้างซ้าย หรือลิ้นปี่ คล้ายอาการจุกเสียด อาหารไม่ย่อย อาการปวดร้าวที่ท้องแขนด้านใน หน้ามืด วิงเวียน เหงื่ออก ตัวเย็น ใจสั่น จะเป็นลม หรือหมดสติ

อาการอาจมีหลายอย่างเกิดขึ้นเวลาใดก็ได้ อาจมีภายหลังจากที่รับประทานอาหารในปริมาณมาก ตื่นนอนตอนเช้า อากาศเย็น หลังออกกำลังกาย ขณะเบ่งถ่ายอุจจาระ (ในรายที่ท้องผูก) เป็นต้น อาการเหล่านี้เป็นสัญญาณอันตรายที่ต้องเข้ารับการพบแพทย์


ผู้ป่วยเบาหวานป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจได้อย่างไร

    ภาวะโรคหลอดเลือดหัวใจตีบป้องกันได้ ผู้ป่วยเบาหวานต้องพยายามควบคุมเบาหวานให้อยู่ในเกณฑ์ปกติมากที่สุด ได้แก่ การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้เป็นปกติ และการแก้ไขภาวะผิดปกติที่พบ ร่วมกับโรคเบาหวาน เช่น ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ความอ้วน และอื่นๆ หรือในรายที่โรคหลอดเลือดหัวใจตีบเกิดขึ้นแล้ว การดูแลตนเอง การรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ การพบแพทย์ตามนัดมีความสำคัญ
    การป้องกันไม่ให้เกิดโรคย่อมดีกว่าการปล่อยให้เกิดโรคแล้วค่อยทำการรักษา ผู้ป่วยเบาหวานจึงต้องพยายามดูแลตนเองด้วยการควบคุมเบาหวานให้ดี เพื่อลดการเกิดภาวะแทรกซ้อน โดยเฉพาะโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานด้วย